Czym są gry planszowe?

W związku z nadchodzącym Dniem Gier Planszowych 2021, którego jesteśmy patronem, odkładamy na bok World of Warcraft i pogadamy sobie troszkę na temat przysłowiowych planszówek. Powspominamy, wymienimy się doświadczeniami, pochwalimy się swoimi kolekcjami a ja dla was (jak zawsze xD) będę miał parę rzeczy do rozdania, w tym gry planszowe.  Dla mnie też to będzie chwilowy odpoczynek od WoWa, by oczyścić umysł po ostatnich wydarzeniach, zmotywować się do pracy i spróbować czegoś nowego. A więc czym są gry planszowe? Skąd one się wzięły? Jakie były pierwsze gry ? Jakie są rodzaje gier i na jakie je możemy podzielić?

 Gra planszowa – to gra wymagająca użycia pionków, które przemieszcza się bądź układa na uprzednio oznaczonej powierzchni lub planszy, wg określonych reguł. Gry mogą opierać się na czystej strategi, przypadku np. rzutu kością lub na obu tych wariantach i zazwyczaj posiadają cel, który gracz musi osiągnąć. Wczesne gry planszowe przedstawiały bitwy pomiędzy dwiema armiami a ich zasady były proste i opierały się głównie na rzucie kością. Obecnie gry są tak rozbudowane, a ich zasady złożone co wzbudza ciekawość, uczy myślenia oraz buduje rywalizację. Celem głównie jest pokonanie przeciwnika, dzięki liczbie posiadanych pionków, zdobyciu zwycięskiej pozycji lub określonej sumie punktów.

Do najstarszych gier zalicza się królewska grę Ur, Wari, Senet , Młynek i Tryktaka. Wiele z gier posiada swoje komputerowe odpowiedniki bądź powstały z motywami z gier komputerowych jak np. Small World of Warcraft.  

Nowoczesne gry dzielą się na trzy gatunki:

• Eurogry, są to gry które nawiązują do starożytnych gier logicznych. Gry te starają się w jak największym stopniu zrezygnować z elementów losowych np. z rzucaniu kośćmi, tak aby tylko rozwój gry polegał tylko i wyłącznie od inteligencji gracza czy obranej strategii.
• Ameritrashe, są to gry które w przeciwieństwie do eurogier, nie próbują unikać dawki losowości. Głównym atutem gier typu ameritrash jest natomiast mocno odczuwalny klimat gry skomponowany z mechaniką gry, wysoka jakość wykonania i większa różnorodność stylów. Wśród tych gier znajdują się gry oparte na rywalizacji, drużynowe, w pełni kooperacyjne, kooperacyjne z motywem zdrajcy i wiele innych rozwiązań. Wachlarz jest naprawdę szeroki.
• Hybrydy, czyli nic innego jak połączenie dwóch wyżej wymienionych rodzajów. Hybrydy te dają nowe pole manewru dla twórców gier planszowych.

Planszówki dzielić możemy również w innych kategoriach takich jak :

• Gry dla dzieci, które opierają się na edukacji najmłodszych. Są proste, a zasady nie są skomplikowane.
• Gry rodzinne to rodzaj uniwersalnych planszówek, które mają za zadanie bawić jak najszersze grono odbiorców. Odnajdą się przy nich zarówno młodsi jak i starsi, początkujący oraz doświadczeni gracze. Zaliczyć do nich można : Wsiąść do pociągu, Kakao i Wybuchowa mieszanka.
• Gry imprezowe to jak sama nazwa wskazuje, są to tytuły, które śmiało można zabrać na spotkanie ze znajomymi. To proste, intuicyjne gry, wymagające zręczności, spostrzegawczości, wiedzy lub szybkiego kojarzenia. Ich głównym celem jest dobra zabawa, nierzadko połączona z salwami śmiechu. Są na ogół niedrogie i poręczne. Zalicza się do nich: Tipe`s Up, Tajniacy, Dobble, Jungle Speed czy Hexx.
• Gry ekonomiczne. To już kategoria poważniejszych tytułów, w których pierwsze skrzypce odgrywa zarządzanie zasobami, rozwijanie produkcji, handel i wykorzystanie dóbr. Często pozycje tego typu starają się symulować jakąś część rynku lub gospodarki. Do takich gier zaliczamy: Pola Arie, Terraformacja Marsa, Puerto Rico czy Race lub Roll for the Galaxy.
• Gry kooperacyjne. Pleszówki i karcianki, w których wszyscy gracze wspólnie dążą do jednego celu. Występuje w nich pozytywna interakcja a mechanika i tematyka często zachęcają graczy do wzajemnego pomagania sobie i wspólnego decydowania o strategii. Zalicza się do nich np. Robinson Crusoe: Przygoda na przeklętej wyspie. 
• Gry bitewne i wojenne. Oba te rodzaje znajdują się trochę na obrzeżu planszówek. Pierwsze ( jak np. X – Wing) związane są na ogół z elementem kolekcjonerskim ( figurki) i rywalizacją turniejową. Pozwolą na tworzenie własnych armii, a graczom kojarzą się często z kośćmi i miarkami. Nie potrzebują planszy, jednak niekiedy wykorzystują różnego rodzaju tematyczne maty.Gry wojenne skupiają się na różnych aspektach starć – całych wojen, kampaniach lub bitwach. Często pozwalają na samodzielną zabawę. Ich cechami charakterystycznymi są możliwe wierne odzwierciedlenie realiów konfliktów oraz symbolizujące oddziały i jednostki żetony. Niektóre gry wojenne, jak na przykład Space Empires: 4x, przenoszą starcia na realia science fiction. 

Autor:  Rafał „Vegov” Wójcik

Żródła:

- Wikipedia

- https://www.urania.edu.pl/gry/planszowe/rodzaje.html